Ünlü Makedon yazarı Paskal Gilevski’nin “Mit ve Gerçeklik” adlı yeni kitabı Panili yayınları tarafından yayımlandı. Kitap, Gilevski’nin altmış yıllık yaratıcı, çeviri ve eleştirel deneyiminin bir sentezi olarak Makedonya’daki deneme yazarlığı ve eleştiriye önemli bir katkı sağlıyor.
“Mit ve Gerçeklik,” Gilevski’nin daha önce çalışmalarına önemli ölçüde ilgi gösterdiği edebi devlerle yorumlayıcı koordinatlar kuruyor. Kitap, yazarın Yunan, Macar ve Fransız edebiyatına olan derin ilgisini yansıtıyor.
Gilevski’nin gençliğinde özellikle Yunan, Macar ve Fransız dillerine olan ilgisi, altmış yılı aşkın yaratıcı faaliyetinin bir sonucu olarak, Honoré de Balzac, Romain Rolland, Théodore Gauthier, Victor Hugo, François Villon ve Albert Camus gibi büyük Fransız yazarlarının eserlerinin Makedonca’ya çevrilmesine katkıda bulundu. Aynı zamanda Seferis, Kazantzakis, Yannis Ritsos, Rita Boumi Papa gibi Yunan klasiklerinin yanı sıra Sándor Petőfi, Endre Ady, Sándor Veres, Ferenc Juhász gibi Macar yazarlarının da eserleri Gilevski sayesinde Makedon okuyucusuyla buluştu. “Mit ve Gerçeklik” kitabı, yazarın bu isimlerin eserlerine olan derin bağlılığının bir ürünü olarak öne çıkıyor.
Kitabın özel bir bölümünde Gilevski, Grigor Prlichev’in “Serdar” adlı kült şiiri, Bozhin Pavlovski’nin “Utkin’in Komşuları”, Tashko Georgievski’nin “Kara Ot”, Dimitar Solev’in “Köşenin Ardındaki Şafak” gibi romanları hakkında ilham verici yazılar kaleme alıyor.
Ivan Antonovski, Gilevski’nin bu yazarların eserlerine olan tutkusunu ve bilgisini vurgulayarak, yazarın çeviri faaliyetleri ve edebiyat bilgisi sayesinde “Mit ve Gerçeklik” kitabını yarattığını belirtiyor. Antonovski’ye göre, “Mit ve Gerçeklik,” Fransız, Yunan, Macar ve Makedon edebiyatına hakim bir akademisyenin ve yazarın eseri olarak eleştiri ve deneme yazarlığı alanında özel bir yere sahip olacak.
1939 yılında Ege Makedonya’sının Setoma kentinde doğan Paskal Gilevski, öykü yazarı, romancı, şair, denemeci, eleştirmen ve çevirmendir. 1948-1956 yılları arasında Yunan İç Savaşı nedeniyle Macaristan’da yaşadıktan sonra Üsküp’e taşınmıştır. Belgrad Güzel Sanatlar Akademisi ve Üsküp Felsefe Fakültesi’nden mezun olmuştur. “Nova Makedonija” ve “Večer” gazetelerinde sanat eleştirmenliği yapmıştır. 1999-2002 yılları arasında Üsküp Ulusal Kütüphanesi “St. Clement of Ohrid”in müdürlüğünü yapmış ve Struga Şiir Akşamları Konseyi başkanlığını da yürütmüştür. Bir süre Paris’te yaşamış, İtalya, İngiltere, Hollanda, SSCB, Çekoslovakya, Mısır, Suriye ve Ürdün gibi ülkelerde de bulunmuştur. Gilevski, Macaristan Bilimler ve Sanatlar Akademisi, Makedonya PEN Merkezi ve Makedonya Yazarlar Birliği üyesidir.
Gilevski, 1971/1972 yıllarında Tashko Shirilov ile birlikte “Makedon Sorunları İçin” gazetesini ve ardından “Ogledalo” dergisini kurmuştur. “Vardar Film” tarafından “Kafa” adlı öyküsünden uyarlanan bir kısa film çekilmiştir. Şiirleri ve öyküleri Sırp-Hırvatça, Macarca, Yunanca, İtalyanca, Fransızca, Türkçe, Slovence, Lehçe, İngilizce ve Ukraynaca gibi çeşitli dillere çevrilmiştir.
Gilevski, Macaristan, Yunanistan ve Fransa’da yayınlanan Makedon edebiyatıyla ilgili çeşitli kitapların hazırlanmasına katılmış ve birçok antoloji ve koleksiyonun editörlüğünü yapmıştır. Eleştiri, deneme ve gazetecilik alanındaki varlığı “Sanatın Yorumu”, “İki Kıyıların Poetikası”, “Yaralı Zeka”, “Şafaktan Şafağa” ve “Büyüklerin İzinde” gibi eserleriyle tartışılmazdır.
Gilevski’nin “Mit ve Gerçeklik” adlı yeni kitabı, Matica Makedonska’nın kitapçılarında okuyucuların beğenisine sunulmuştur.