Enerjiye ilişkin yasa tasarısı, Ekonomi, Çalışma ve Enerji Politikaları ile Mevzuat-Hukuk Komisyonlarından geçerek ikinci okumasını tamamladı. Yasa, Avrupa Birliği enerji mevzuatıyla uyum açısından büyük önem taşıyor.

Enerji Bakanı Sanja Bozinovska, yasanın bu ay içinde kabul edilmesini beklediklerini ve bunun reform gündemi ve Avrupa Enerji Topluluğu’na karşı olan yükümlülüklerin yerine getirilmesi açısından önemli olduğunu vurguladı. Bakan Bozinovska, bu yasanın piyasaya yeni fırsatlar sunacağını ve vatandaşlar, ekonomi ve kamu kurumları da dahil olmak üzere tüm katılımcılar için adil koşullar sağlayacağını belirtti. Ayrıca, Makedonya’yı Avrupa enerji piyasasına bir adım daha yaklaştıracağını ve iç istikrarı güçlendireceğini ifade etti.

Yasa tasarısının görüşmeleri sırasında, milletvekilleri tarafından sunulan 71 değişiklik önergesinden 61’i kabul edildi. Bakanlık, vatandaşların ve enerji sisteminin yararına olacak, uyumlu ve uygulanabilir bir yasa çıkarmayı hedefliyor.

Kabul edilen önemli değişiklikler arasında şunlar yer alıyor:

• Değişken yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten yeni santraller için zorunlu depolama tesisleri (bataryalar) getirilmesi.
• Yatırımcıların, elektrik ticareti ve tedariki enerji faaliyetlerini yürütmek için lisans alırken, 100.000 Euro tutarında fona sahip olduklarını kanıtlamaları zorunluluğu.
• Enerji Düzenleme Komisyonu üyelerinin atanması ve görevden alınmasına ilişkin hükümlerin netleştirilmesi.
• Gaz dağıtım faaliyeti yürüten şirketin, 100.000’den az bağlantılı tüketici olması durumunda, gaz tedariki, kamu hizmeti yükümlülüğü ile gaz tedariki ve son çare tedarikini de yapabilmesine ilişkin istisna.
• Elektrik dağıtım sistemi operatörünün fazla elektriği satması durumunda elde ettiği ek geliri Enerji Düzenleme Komisyonu’na bildirme yükümlülüğü.
• Lisans sahiplerinin, merkezi sicile sundukları yıllık hesaplarda, lisansa sahip oldukları her enerji faaliyetinden elde ettikleri geliri ayrı ayrı gösterme zorunluluğu.
• MEPSO ve NOMAGAS için mevcut sertifikasyon kararlarına ilişkin geçiş hükümleri ile bu yasayla ilk kez enerji faaliyeti olarak getirilen ve lisans gerektiren faaliyetler için de geçiş hükümleri eklenmesi.

Bakanlığa göre, yeni yasanın temel faydaları şunlar: daha fazla seçenek ve daha adil fiyatlar sunan liberalleşmiş, şeffaf ve rekabetçi bir elektrik piyasası; gerçek elektrik tüketiminin hassas bir şekilde ölçülmesini sağlayan ve son tüketicinin günlük elektrik tüketimine ilişkin bilgi sahibi olmasını sağlayan akıllı sayaçların getirilmesi; vatandaş enerji toplulukları ve aktif talep yönetimi modelleri gibi yeni konseptlere destek; ekonomiye daha fazla piyasa likiditesi ve daha fazla tedarik kaynağına erişim; depolama sistemlerine ve sistemlerin dijitalleştirilmesine yapılan yatırımlar aracılığıyla altyapı istikrarı.

Enerji Bakanlığı, iletim şebekesinin daha iyi kontrolü, koordinasyonu ve yönetimi amacıyla, iletim sistemi operatörü MEPSO’nun sahiplik yapısının devrini de yasal olarak uyguluyor.

Bozinovska, istikrarlı ve profesyonelce yönetilen bir iletim sisteminin, yenilenebilir kaynakların büyümesi ve hanelere ve sanayiye güvenilir tedarik için bir ön koşul olduğunu vurgulayarak, bu kararla devletin enerji geçişinin zorluklarına yanıt verme kapasitesini güçlendirdiklerini belirtti.